Je staat in de coffeeshop, kijkt naar een keur aan geurige toppen en vraagt je af: welke soort past bij mij, hoe gebruik ik het veilig en wat zegt de wetenschap eigenlijk? In dit artikel nemen we je mee van molecuul tot mellow mood, zodat je wiet weloverwogen en verantwoord kunt gebruiken.
Wat is wiet precies
Wiet, ook wel cannabis of marihuana genoemd, is de gedroogde bloem van de vrouwelijke Cannabis sativa-, indica– of ruderalisplant. De rijke harsklieren (trichomen) op de toppen bevatten cannabinoïden, terpenen en flavonoïden. Deze stoffen bepalen de geur, smaak en mogelijke effecten van wiet.
Belangrijkste werkzame stoffen
- THC (Δ9-tetrahydrocannabinol): de bekendste psychoactieve cannabinoïde, verantwoordelijk voor de ‘high’.
- CBD (cannabidiol): niet-psychoactief en wordt onderzocht op verschillende effecten zoals angstremming.
- CBG, CBN en andere cannabinoïden: komen in kleinere concentraties voor en zijn onderwerp van lopend onderzoek.
THC, CBD en andere cannabinoïden vergeleken
| Kenmerk | THC | CBD | CBG/CBN (overig) |
|---|---|---|---|
| Psychoactief | Ja, leidt tot ‘high’ | Nee | Zwakte tot niet |
| Gem. gehalte in NL-wiet (2022) | 19,6% (Trimbos) | <1% | <0,2% |
| Mogelijke voordelen | Ontspanning, euforie, pijnstilling | Angstremming, epilepsiebestrijding¹ | Slaapondersteuning (CBN), focus (CBG) |
| Risico’s bij hoge dosis | Angst, paranoia, psychose bij risico | Vermoeidheid, interacties met medicatie | Onvoldoende onderzocht |
| Wettelijke status NL | Gedoogd | Gedoogd <0,05% THC in CBD-producten | Nog onduidelijk |
¹ CBD-medicatie zoals Epidiolex is EU-geregistreerd voor specifieke vormen van epilepsie. Raadpleeg altijd een arts.
Hoe werkt wiet in je lichaam
Het endocannabinoïdesysteem (ECS) speelt een rol in het reguleren van slaap, pijn, eetlust en stemming. Je lichaam maakt zelf stoffen als anandamide aan die zich binden aan CB1- en CB2-receptoren. THC bootst deze stoffen na en beïnvloedt tijdelijke signaaloverdracht. CBD werkt subtiel en kan de afbraak van lichaamseigen cannabinoïden remmen.
Kortetermijneffecten
- Ontspanning of euforie
- Versterkte zintuiglijke waarneming
- Verhoogde hartslag, droge mond en rode ogen
- Tijdsvervorming en geheugenverlies
- Toegenomen eetlust (‘munchies’)
Langetermijnrisico’s
- Afhankelijkheid bij ongeveer 9–11% van de gebruikers
- Leren en geheugen beïnvloed, vooral bij jongeren <25
- Luchtwegproblemen bij roken
- Risico op psychose bij aanleg
- Mogelijke daling motivatie/concentratie (nader onderzoek nodig)
Consumptiemethoden
- Roken: snel effect (2–5 min), werking tot 4 uur
- Verdampen: vergelijkbaar effect met minder verbranding
- Edibles: langzaam effect (30–120 min), werking tot 8 uur
- Sublinguaal (onder de tong): werking na 15–45 min, tot 6 uur
- Topisch: lokale toepassing, geen ‘high’
Let op: combineren met alcohol of andere middelen verhoogt risico’s en onvoorspelbaarheid.
Dosering: start low, go slow
THC-gehaltes zijn de afgelopen jaren flink gestegen. Trimbos adviseert bij edibles om te starten met maximaal 2,5 mg THC per sessie. Meer nemen? Doe dit pas als je je comfortabel voelt. Zo voorkom je nare ervaringen én gebruik je efficiënter.
Sativa, indica en hybride
- Sativa’s: vaak in verband gebracht met cerebrale stimulatie
- Indica’s: geassocieerd met ontspanning van het lichaam
- Hybrides: de meeste moderne strains bevatten kenmerken van beide typen
De effecten worden vooral bepaald door het cannabinoïden- en terpenenprofiel, en minder door de soortnaam. Let dus op laboratoriuminformatie en persoonlijke voorkeuren.
Terpenen: geur en potentieel effect
- Myrcene: aardse geur, kan fysieke ontspanning bevorderen
- Limonene: citrusachtig, wordt gelinkt aan een opgewekt gevoel
- Pinene: dennengeur, zou mentale helderheid ondersteunen
Een rijk terpenenprofiel draagt mogelijk bij aan het zogenaamde entourage-effect: stoffen werken beter samen dan afzonderlijk.
Gezondheidsvoordelen volgens onderzoek
- Pijn en spasticiteit: verlichting gerapporteerd bij o.a. MS
- Misselijkheid: THC-bevattende medicatie ingezet bij chemotherapie
- Slaap: sommigen melden sneller inslapen
- Angst/PTSS: lage dosis kan kalmeren; hoge juist averechts
- Epilepsie: CBD-extracten laten vermindering van aanvallen zien in bepaalde gevallen
Let op: effect is persoonsgebonden. Raadpleeg altijd een arts bij gebruik voor medische doeleinden.
Wanneer beter niet gebruiken
- Bij zwangerschap en borstvoeding
- Bij hart- en vaatziekten
- Bij psychosegevoeligheid
- Voor of tijdens deelname aan het verkeer
Interacties met medicijnen
Cannabinoïden kunnen de werking van leverenzymen (CYP450) beïnvloeden. Dit kan leiden tot verhoogde spiegels van o.a. bloedverdunners of antidepressiva. Vermeld cannabisgebruik altijd aan arts of apotheker.
Wettelijke status in Nederland
Wiet valt onder de Opiumwet. Bezit tot 5 gram en thuiskweek van maximaal 5 niet-gekloneerde planten wordt gedoogd. Verkoop kan enkel via coffeeshops met een gedoogverklaring en naleving van de AHOJG-criteria.
Kwaliteit en veiligheid bij The Greengrocers
- Geteste producten op THC, CBD, pesticiden en schimmels
- Verse batches in UV-bestendige potten
- Transparante labwaarden op het menu
- Persoonlijk advies over effecten en dosage
Tips voor verantwoord gebruik
- Plan een rustige setting met vrije tijd
- Drink water en eet vooraf licht
- Gebruik een grinder en tip om verbranding te reduceren
- Bij edibles: herdoseren pas ná twee uur
- Bewaar lucht- en lichtdicht bij 16–21 °C
Veelgestelde vragen
Is wiet minder schadelijk dan tabak?
Wietrook bevat vergelijkbare verbrandingsstoffen als tabak. Verdampen of zonder tabak consumeren vermindert risicofactoren, maar elimineert ze niet volledig.
Hoe lang blijft THC aantoonbaar?
THC is 6–12 uur aantoonbaar in speeksel, tot 30 dagen in urine (bij frequent gebruik) en tot 24 uur in bloed – langer bij chronisch gebruik.
Kan ik verslaafd raken aan wiet?
Ja. Ongeveer 10% ontwikkelt afhankelijkheidsklachten zoals tolerantie, ontwenningsverschijnselen en moeite met stoppen.
Hoe bewaar ik wiet optimaal?
Bewaar in luchtdichte glazen pot op 16–21 °C, met 55–62% luchtvochtigheid, uit het licht. Zo blijven terpenen tot zes maanden bewaard.
Mag ik wiet meenemen naar het buitenland?
In de meeste landen (ook binnen de EU) geldt nultolerantie. Voor medicinale gebruikers is een Schengenverklaring vereist, maar dit geldt niet voor recreatief gebruik.